Rakım 1800 metre. Hava -15 derece. Toprak donmuş, rüzgâr keskin. Ve onlar hâlâ orada.
Madenciler.
Türkiye’nin doğu bölgelerinde, yüksek platolarda ya da karasal iklim kuşağında yürütülen maden projelerinde görev alan saha çalışanları, sadece zorlu mesai değil, aynı zamanda zorlu doğa koşullarıyla da mücadele eder.
Bu içerikte, maden işçileri için yüksek rakım ve sert iklim şartlarına özel olarak tasarlanmış kamp yapılarının nasıl olması gerektiğini, yalıtım, ısınma, hijyen, konfor ve uzun vadeli dayanıklılık kriterlerine göre ele alıyoruz.
Rakım yükseldikçe:
Bu faktörler kamp yapılarında doğrudan şunlara neden olur:
Sert iklim bölgelerinde minimum 5 cm taş yünü duvar paneli ve 12,5 cm sandviç çatı paneli kullanılmalıdır. EPS yerine taş yünü veya poliüretan tercih edilmelidir.
Elektrikli soba veya split klima yetersiz kalabilir. Prefabrik yapılarda kombili sistem veya merkezi soba baca sistemi opsiyonu düşünülmelidir. Yatakhanelerde gece-gündüz farkı kontrol edilmelidir.
Sıcak su zorunludur. Dışarıda kalan bağlantılar izole edilmezse donma olur. Tüm borular yalıtımlı olmalı, WC–duş blokları iç mekâna entegre şekilde tasarlanmalıdır.
Yüksek kar yükü bölgelerinde çatı eğimi artırılmalı, 12,5 cm kalınlıkta çatı panelleri tercih edilmelidir. Aksi hâlde çökme riski doğabilir.
Kapı–pencere sistemleri mutlaka PVC contalı, çift camlı olmalı. Rüzgârın içeri girmemesi, ısının korunması için her birim sızdırmaz kaplama ile kapatılmalıdır.
Kısa süreli ve ılıman iklimli projelerde konteyner yapılar tercih edilebilir.
Ancak yüksek rakım ve sert iklim şartlarında:
Yatakhane:
Yemekhane:
WC ve Duş Ünitesi:
Sosyal Alanlar:
Lokasyon: Erzincan – Rakım: 1700 m
Kullanım Süresi: 22 ay
Yapılar:
Yalıtım: Çatı 12,5 cm panel, duvarlar 6 cm taş yünü
Isıtma: Kombili merkezi sistem
Sonuç: Personel memnuniyeti %92, enerji maliyeti %30 daha düşük çıktı
Hayır. Doğru panel sistemi ve metal karkas kullanıldığında çatlama olmaz. Zemin betonu düzgün atılmalı, yapının oturması engellenmelidir.
Evet. Prefabrik yapılara hem doğalgaz hem de elektrikli kombi sistemleri uyarlanabilir. Giriş hattı varsa tüm iç tesisat projelendirilebilir.
Standart konteynerler yetersiz kalabilir. Ancak özel üretim, çift cidarlı ve yalıtımlı konteyner sistemler projeye göre kullanılabilir.
Genellikle evet. Maden bölgelerinde geçici yapı ruhsatı belediyeden veya valilikten alınmalıdır.
Yüksek rakımda çalışmak zordur. Soğuk hava, rüzgâr ve yükseklik sadece doğaya karşı değil, zamana karşı da yarış anlamına gelir.
Bu nedenle maden işçileri için oluşturulacak kamp alanları, sadece barınmak değil; moral, sağlık, verimlilik ve sürdürülebilirlik açısından doğru planlanmalıdır.
Prefabrik yapılar, bu coğrafyalarda hem teknik hem ekonomik hem de insani açıdan en doğru çözümlerden biri olmaya devam ediyor.